CZESKO-POLSKIE ZWIĄZKI JĘZYKOWE - STRONA 3

W XVI wieku w polszczyźnie utrwaliło się wiele spośród przejętych wcześniej, używanych do dziś bohemizmów (np. hańba, obywatel, wesele, straż). Pod koniec stulecia, wraz z dynamicznym rozwojem polskiej literatury lingwistyczne wpływy z południa zaczęły wyraźnie słabnąć. Z czasem sytuacja we wzajemnych kontaktach odwróciła się o 180 stopni. To język Polaków stał się dla Czechów wzorem do naśladowania - dowodzą tego m.in. liczne tłumaczenia dzieł autorów znad Wisły (np. Jana Kochanowskiego i Mikołaja Reja). Wpływ na popularyzację polszczyzny na ziemiach czeskich mieli m.in. biskup Jan Amos Komenský i Bartłomiej Paprocki.

Przełomowym wydarzeniem w dziejach Czech był rok 1620 i przegrana bitwa z Habsburgami pod Białą Górą. Od tego momentu datuje się upadek czeskiego państwa, kultury i języka. Czeszczyzna na dziesiątki lat wyszła niemal całkowicie z użycia (można ją było usłyszeć jedynie na wsi, szlachta i mieszczaństwo porozumiewały się po niemiecku). Koniec XVIII wieku i przemiany społeczno-polityczne sprzyjały powrotowi Czechów do własnej tradycji. Narodził się wówczas tzw. ruch budzicielski, którego przedstawiciele dążyli do odrodzenia czeskiej tożsamości narodowej. Jednym z przejawów tego zjawiska była próba wskrzeszenia języka czeskiego, który ze względu na długą przerwę w rozwoju okazał się jednak zbyt ubogi, aby odzwierciedlać zachodzące w owym okresie zmiany socjalno-ekonomiczne.

Bardzo pomocna w zakresie wzbogacania czeskiej leksyki stała się m.in. polszczyzna. Czesi (np. Antonín Puchmajer) tłumaczyli i przerabiali dzieła napisane przez Polaków, korzystali też z polskich przekładów literatury światowej.