CZESKO-POLSKIE ZWIĄZKI JĘZYKOWE - STRONA 1

W X wieku Polacy przyjęli za pośrednictwem Czech chrześcijaństwo. Dziś wydarzenie to jawi się jako paradoks - potomkowie Mieszka I uważani są bowiem za najbardziej religijny, zaś spadkobiercy Bolesława I Okrutnego - najbardziej zateizowany naród Europy. Choć trudno w to uwierzyć, to właśnie dzięki Czechom w naszym słowniku zadomowiły się wyrazy takie jak chrzest, kościół, ołtarz, apostoł, pacierz (terminy co prawda pochodzenia łacińskiego / greckiego, ale zaadaptowane z pomocą języka czeskiego), czy też kazanie i gromnica (słowa zapożyczone bezpośrednio z czeszczyzny).

Wiek XIV i XV to czas bujnego rozkwitu państwa czeskiego (przejawem tego było m.in. powstanie praskiego Uniwersytetu Karola - pierwszej uczelni wyższej w Europie Środkowej), a zarazem druga fala wpływów tamtejszego języka na polszczyznę. Wtedy właśnie zza południowej granicy przeniknęło do niej sporo określeń prawno-administracyjnych (np. miasto, pokój, korona, starosta), a także kilka imion (Władysław, Wacław).

Opisywany okres to początek rozwoju polskiego piśmiennictwa, które pełnymi garściami czerpało z dorobku literatury sąsiadów znad Wełtawy. Znalazło to odzwierciedlenie między innymi w działalności translatorskiej. Polacy mieli za sprawą Czechów ułatwione zadanie - gdy tłumaczenie tekstów z łaciny sprawiało im trudności, odwoływali się oni do przekładów opracowanych wcześniej na gruncie czeskim (fakt ten potwierdzają liczne bohemizmy w pochodzących z tej epoki: Psałterzu Floriańskim, Psałterzu Puławskim czy też w Biblii Królowej Zofii).