CZESKI ALFABET
Nad niektórymi literami czeskiego alfabetu pojawiają się nieznane u nas znaki:
Háčky (haczyki)
š
przypomina w wymowie polskie sz
ž
przypomina w wymowie polskie ż
č
przypomina w wymowie polskie cz
Jak słychać w przykładach - czeskie głoski są nieco bardziej miękkie niż polskie.
ň
odpowiada w wymowie polskiemu ń lub ni
ř
powstaje przez połączenie r
i ż w jedną "drżącą" głoskę
i ż w jedną "drżącą" głoskę
ě
ě zmienia wymowę poprzedzających głosek:
ě po p, b, v, f oznacza połączenie -je
w połączeniu z m-, ě czyta się jako mnie
ě w połączeniu z d, t, n zmiękcza podane spółgłoski
Čárky (kreski)
występują nad a, e, i, y, o, u i sygnalizują, że samogłoski wymawia się dłużej.
á
a z kreską wymawia się dłużej niż zwykłe a
é
e z kreską wymawia się dłużej niż zwykłe e
í
i z kreską wymawia się dłużej niż zwykłe i
ý
y z kreską wymawia się dłużej niż zwykłe y
ó
o z kreską wymawia się dłużej niż zwykłe o
ú
u z kreską wymawia się dłużej niż zwykłe u
Kroužek (kółko)
Oznacza się nim długie u, które nie występuje na początku wyrazu.
ů
u z kółkiem wymawia się dłużej niż zwykłe u
Miękkie d (ď) i t (ť)
ď
w uproszczonej wymowie odpowiada polskiemu dź
ť
w uproszczonej wymowie odpowiada polskiemu ć
Zgłoskotwórcze r i l
W czeszczyźnie sylaby mogą tworzyć nie tylko samogłoski, ale też 2 spółgłoski:
r
pomiędzy spółgłoskami i na końcu wyrazu
l
pomiędzy spółgłoskami i na końcu wyrazu
Tak jak słychać w nagraniu, zgłoskotwórcze r i l wymawia się z pomocniczym -y.
Dźwięczne h i bezdźwięczne ch
W języku czeskim występuje różnica w wymowie h i ch.
h
h wymawia się dźwięcznie
- "gardłowo"
- "gardłowo"
ch
ch wymawia się tak jak polskie h i ch
Wymowa samogłosek i/y (í/ý)
i/y
i oraz y wymawia się zasadniczo jednakowo
i
i zmiękcza poprzedzające je głoski: d, t i n
i
i po d, t, n wymawia się twardo w zapożyczeniach
ie
w wyrazach obcych wymawia się jako yje
Wymowa innych połączeń
ou
dyftong ou artykułuje się jako oł
kd
połączenie głosek kd wymawia się jako gd
kv
kv, sv, tv wymawia się dźwięcznie - jako kw, sw, tw
j-
przed spółgłoską na początku wyrazu można pominąć
rz
należy wymawiać jak w polskim słowie marznąć